ΑΓΙΑ ΦΙΛΟΘΕΗ Η ΑΘΗΝΑΙΑ

ΗΡΩΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΤΡΙΑ

(19 Φεβρουαρίου)

του ομοτ. καθηγητού θεολογίας Στεργίου Σάκκου (+)

 

 

    Δεν υπάρχει ηρωικότερη στάση από το να κρατάς άσβεστο το φως μες στο πυκνό σκοτάδι που σε τυλίγει, να μπορείς να στέκεις όρθιος, όταν όλα γύρω σου είναι πεσμένα, όλοι προσκυνημένοι. Αυτή την ηρωική στάση θαύμασε η ιστορία στο πρόσωπο της αγίας Φιλοθέης της Αθηναίας, που επίκαιρα προβάλλει το μήνα αυτό η Εκκλησία (19/02).

 

    

      Ενταγμένη στη χορεία των νεομαρτύρων η σεμνή και ταπεινή αρχόντισσα της Αθήνας συναπαρτίζει και αυτή το εξαιρετικό θαύμα που επισημαίνει ο Άγιος Νικόδημος ο Αγιορείτης στο Νέον Μαρτυρολόγιον: "Ένα θαύμα παρόμοιον ωσάν να βλέπη τινάς μέσα εις την καρδίαν του χειμώνος εαρινά άνθη και τριαντάφυλλα. μέσα εις την βαθυτάτην νύκτα, ημέραν και ήλιον. μέσα εις το ψηλαφητόν σκότος φώτα λαμπρότατα. εν τω καιρώ της αιχμαλωσίας να βλέπη ελευθερίαν. και εν τω καιρώ της τωρινής ασθενείας , υπερφυσικήν δύναμιν". Όλα αυτά , όπως εξηγεί ο άγιος συγγραφέας, γίνονται με την θεία δύναμη η οποία "εν ασθενεία τελειούται" (Β΄ Κορ. 12,9).

 

     

        Θαυμάζει, πράγματι, κανείς την δύναμη, που κρυβόταν στο λιπόσαρκο και ντελικάτο σώμα της νεαρής αρχοντοπούλας Ρηγούλας Μπενιζέλου. Αυτή η δύναμη ενίσχυσε την ευγενική κόρη, την γαλουχημένη με τα νάματα της ορθοδόξου πίστεως, να σηκώσει καρτερικά μετά από τον σταυρό της ορφάνιας και εκείνον της χηρείας. Αυτή την ενέπνευσε να διαθέσει την μεγάλη περιουσία της, να γίνει εκούσια πτωχή, για την ανακούφιση των πτωχών. Επένδυσε στην τράπεζα της αγάπης του Χριστού, που εγγυάται κέρδη άφθαρτα και αιώνια, την ένδοξη κληρονομιά του ουρανού.

      Η αρχόντισσα της Αθήνας, η μοναχή πλέον Φιλοθέη, ανασταίνει την βυζαντινή αρχόντισσα Ολυμπιάδα, η οποία όπως μαρτυρεί ο άγιος διδάσκαλός της ο μεγαλομάρτυρας μετά τους διωγμούς Ιωάννης Χρυσόστομος, "κατείχε τα σκήπτρα" της μεγάλης αρετής, της ελεημοσύνης. Άσκησε η μαθήτρια του αγίου Χρυσοστόμου την "πολυειδή" φιλανθρωπία, σκορπίζοντας και προσφέορντας κάθε είδους βοήθεια στους αναξιοπαθούντας όχι μόνο της Κωνσταντινουπόλεως αλλά και πέρα από τα όρια της πρωτεύουσας.

     Η δυναμική και ακαταπόνητη κυρά της Αθήνας βάδισε στα ίδια χνάρια. Άπλωσε τα φτερά της αγαπώσας καρδίας της για να αγκαλιάσει όσο το δυνατόν περισσότερα από τα παιδια της σκλαβωμένης Ελλάδας. Στα περίχωρα της Αθήνας αλλά και στην Αίγινα και στην Κέα έφθανε η άγρυπνη μέριμνά της και η στοργική φροντίδα της.

      Ζωσμένη η ίδια το λέντιο της διακονίας δαπανά όχι μόνο όλα τα δικά της αλλά και τον ίδιο τον εαυτό της. Αυτή που εκούσια απαρνήθηκε τα πλούτη της, θυσιάζει και την προσωπική της άνεση για να συντρέξει τους πτωχούς και καταφρονημένους, τους ελαχίστους αδελφούς του Ιησού Χριστού. Οι δύσκολες κοινωνικές συνθήκες, η τουρκική σκλαβιά που τά ' σκιαζε όλα και πάγωνε όλους με τον φόβο, δεν την πτόησαν.

     Το ίδιο πνεύμα, που θα ξεσηκώσει δύο περίπου αιώνες αργότερα τον μοναχό Κοσμά από την πολιτεία του Αγίου Όρους και θα τον εμπνεύσει να βάλει τα θεμέλια της λευτεριάς διδάσκοντας τον λόγο του Θεού και κτίζοντας σχολειά, αυτό το ίδιο πνεύμα κινεί στα μέσα του 16ου αιώνα την ψυχή της ανδρείας αυτής γυναίκας. Αψηφώντας κάθε κίνδυνο ξεκίνησε την πιο ηρωική επανάσταση: την απελευθέρωση των Ελλήνων από την τυραννία της αμάθειας, της άγνοιας, της πλάνης. Πνεύμονας πνευματικής ζωής το μοναστήρι της έγινε φάρος πολιτισμού και αγάπης στα σκοτεινά εκείνα χρόνια. Κοντά της οι πεινασμένοι έβρισκαν τροφή, οι αδικημένοι προστασία, οι κακουχημένοι στοργή, οι εγκαταλελειμμένοι γέροντες θαλπωρή. Τα ορφανά Ελληνόπουλα μάθαιναν γράμματα και οι ταλαιπωρημένες Ελληνοπούλες προστατεύονταν από τον εξισλαμισμό, διδάσκονταν υφαντική και νοικοκυριό, μυούνταν στην πνευματική ζωή.

      Πόσα χρωστά ο τόπος μας στο Χριστό και στην Εκκλησία Του! Αλλά και πόσο μεγάλα και θαυμαστά επιτελεί η χάρη του Θεού σ' εκείνον που της παραδίδεται με πίστη και ανιδιοτέλεια.

 

Πηγή: ΑΚΤΙΝΕΣ