~ Κάθε ανθρώπινος χαρακτήρας θεωρείται ασθενής όταν απουσιάζει από αυτόν η θεία Χάρη, που τελειοποιεί και συνέχει τα πάντα, αφού «τά ἀσθενῆ θεραπεύει καί τά ἐλλείποντα ἀναπληροῖ».
Αυτό τονίζει και ο Κύριος μας όταν λέει ότι «χωρίς ἐμού οὐ δύνασθε ποιεῖν οὐδέν». Εκτός όμως της παρουσίας της Χάριτος απαραίτητα χρειάζεται και η ανθρώπινη πρόθεση και συνεργασία, σύμφωνα με τους ηθικούς κανόνες της λογικής και τις θείες εντολές, που θα προκαλέσουν τη θεία επέμβαση. Ο άνθρωπος που εύκολα κατηγορεί, το κάνει γιατί συνήθισε λανθασμένα να ερευνά τις ξένες πράξεις και σκέψεις παρά τις δικές του. Λησμόνησε τα λόγια της Γραφής «μή κρίνετε, ἵνα μή κριθῆτε» (Ματθ. 7,1 και το «ἐν ᾧ κρίματι κρίνετε κριθήσεσθε» (Ματ. 7,2).
Η τόσο εύκολη συνήθεια της κρίσεως ξένων λόγων και πράξεων είναι ψυχική αρρώστια που προέρχεται από πώρωση της λογικής δυνάμεως του νου που είναι μάλλον γέννημα του εγωισμού.
Η εσωστρέφεια, που συνοδεύεται από την αυτομεμψία, κρίνεται απαραίτητα για τη διάγνωση και επίγνωση των δικών μας σφαλμάτων και λαθών. Απαραίτητος κανόνας και δόγμα της ζωής είναι η ευαγγελική νομοθεσία, χωρίς την οποία ο άνθρωπος δεν
ορθοποδεί. Ο νόμος του πνεύματος της ζωής που είναι σε θέση να απελευθερώσει από το θάνατο στον οποίο κατρακυλήσαμε, μας χαράζει τους καινούργιους δρόμους της ζωής. Η αγάπη ενώνει τα «διεστῶτα εἰς ἕν», δημιουργεί ένα δεσμό, μια κοινωνία. Μας διδάσκει
ότι «ὀφείλομεν τάς ψυχάς ὑπέρ τῶν αδελφῶν ἡμῶν τιθέναι» και «ἀλλήλων τά βάρη βαστάζετε» και «πάντα ἡμών ἐν ἀγάπῃ γινέσθω».
Η άγνοια της ευαγγελικής διδασκαλίας επιτρέπει την επίδραση του παραλόγου και απομακρύνει τη θεία Χάρη. Επειδή ο άνθρωπος δεν έχει γνώση του Θεού και άρα δεν έφτασε ακόμη στο φωτισμό, πλανάται στις κρίσεις του. Από εδώ αρχίζει το δικαίωμα του «γιατί;» του «αν» και του «μήπως;» και ξεκινά η κατάκριση, η αντίσταση, η απείθεια, το μίσος και γενικά η κακία.
Αναίρεση σε όλα αυτά μπορεί να προσφέρει ο Κύριός μας με το λόγο του: «ἐντολήν καινήν δίδωμι ὑμῖν ἵνα ἀγαπᾶτε ἀλλήλους» και «ἐν τούτῳ γνώσονται πάντες ὃτι ἐμοί μαθηταί ἐστε ἐάν ἀγάπην ἔχητε ἐν ἀλλήλοις».
Όποιος φρόντισε να κρατήσει το νόμο της ευαγγελικής αγάπης σύμφωνα με την εντολή του Κυρίου μας απαλλάσσεται από τη περιεκτική κακία. Τότε ούτε κρίνει ούτε επιβουλεύεται, ούτε κακοποιεί. Χωρίς ιδιαίτερη προσπάθεια απαλλάσσεται από τον
παλαιό άνθρωπο και από όλο το νόμο της διαστροφής, αφού όλα τα ρυθμίζει η αγάπη.


από το βιβλίο: «Συζητήσεις στον Άθωνα» του Γέροντος Ιωσήφ Βατοπαιδινού