Επισκέπτες του χώρου μας

Τετάρτη 19 Δεκεμβρίου 2012


H ΘΑΥΜΑΤΟΥΡΓΗ ΙΕΡΗ ΕΙΚΟΝΑΤΗΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ
"ΔΗΜΟΣΙΑΝΑΣ"
 
Σε προηγούμενη ανάρτηση αναφέρθηκε οτι ο Ιερός Ναός του Αγίου Βαρβάρου, υπήρξε πρωτίστως αφιερωμένος στην Παναγία Ζωοδόχο Πηγή. Σ΄αυτόν φυλάγεται ως ανεκτίμητος θησαυρός  η Θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας της "Δημοσιάνας". Σχετικά με την ιστορία της δεν υπάρχουν στοιχεία. Πιθανολογείται οτι έφθασε στον Ποταμό από φυγάδες της Κωνσταντινούπολης, μετά την άλωση του 1453. Εικάζεται οτι η εικόνα που παρουσιάζει την Θεομήτορα με τον Χριστό, σε δυτική τεχνοτροπία, είναι επιζωγράφηση σε παλαιότερη απεικόνηση. Επίσης είναι αμφίπλευρη, καθώς στο πίσω μέρος της υπάρχει η μορφή του Αγίου Σπυρίδωνος.
 
 
Κατά τα τέλη του 15ου ή αρχές του 16ου αιώνος το νησί υπέφερε από μεγάλη ανομβρία και οι κάτοικοι του Ποταμού και των πέριξ συνοικισμών, που αποτελούσαν τον τότε δήμο Ποταμογειτόνων, αποφάσισαν να λιτανεύσουν την Εικόνα της Παναγίας με την πεποίθηση οτι οι πρεσβείες της Θεοτόκου θα "άνοιγαν" τους ουρανούς και επιτέλους θα έπεφτε η πολυπόθητη βροχή. Η λιτάνευση θα έφτανε ως το Μοναστήρι της Παλαιοκαστρίτσας και μετά από μία εβδομάδα παραμονής θα επέστρεφε πίσω. Κατά την επιστροφή και στη θέση Τεμπλόνι το Θαύμα έγινε και η ευεργετική βροχή έπεσε στη διψασμένη γη. Στο σημείο αυτό οι πιστοί έχτισαν τον Ναό της Παναγίας της Σπαρμιώτισσας. Ενθουσιασμένοι όλοι "υποσχέθηκαν" οτι κάθε χρόνο θα πραγματοποιούν την ίδια διαδρομή.
Όμως η κόπωση της μεγάλης πορείας, έγινε αιτία ώστε να μειωθόύν τα χιλιόμετρα. Το έτος 1677 η Ποταμίτες οδήγησαν την Παναγία ως την Παλαιοκαστρίτσα αφιερώνοντας ένα ασημένιο κανδήλι με την επιγραφή: "ΔΕΗΣΙΣ ΤΩΝ ΕΥΣΕΒΩΝ ΤΟΥ ΜΠΟΡΓΟΥ - 1677". Την επόμενη χρονιά η πορεία της λιτανείας θα ήταν πολύ μικρότερη. Και πλέον μέχρι και σήμερα η λιτανεία της Θεοτόκου φθάνει μέχρι το Τεμπλόνι και επιστρέφει αυθημερόν.
 
 
Η ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΛΙΤΑΝΕΙΑΣ
 
 Το βράδυ της Κυριακής του Πάσχα, κατά τον Εσπερινό της Αγάπης, γίνεται η έναρξη των προετοιμασιών για την λιτάνευση της εικόνας της Παναγίας της "Δημοσιάνας". Από εκείνη τη στιγμή δεκάδες άνθρωποι, επί καθημερινής βάσεως, εργάζονται για την "μεγάλη ημέρα".
Και φθάνει η Κυριακή του Τυφλού. Τα πάντα, από βραδύς, είναι έτοιμα. Το πρωΐ της Κυριακής στις 04:30 τελείται η Θεία Λειτουργία. Στις 05:55 οι κώδωνες του Ναού χτυπούν χαρμόσυνα και οι δεκάδες, από ενωρίς συγκεντρωμένοι, πιστοί παίρνουν στα χέρια όλα τα λάβαρα και την Εικόνα της Παναγίας, που έχουν στολίσει με κορδέλλες κόκκινες, με προορισμό το σημείο Ῥάνκιου", 1 χιλιόμετρο από τον Ναό. Στο σημείο αυτό εναποθέτουν όλα τα λάβαρα στο έδαφος, αφαιρούν την χρυσή ξυλόγλυπτη κορώνα της Παναγία καθώς και το θρονί της και λαμβάνουν την Εικόνα στους ώμους. Από κει ξεκινά η μεγάλη πορεία προς την Κυρά Χρυσικού, τα Δανίλια και μετά από  δύο

 
 ενδιάμεσες ολιγόλεπτες στάσεις η πομπή φθάνει στη θέση "Πολύχωμα", οπου την παραλαμβάνουν οι κάτοικοι του Τεμπλονίου και με τη συνοδεία φιλαρμονικής την οδηγούν στον Ναό της Σπαρμιώτισσας, οπου τελείται πανηγυρική Θεία Λειτουργία. Η  όλη λιτάνευση είναι συνολικής διάρκειας 3 1/2 ωρών.
 

 
Μετά την Θεία Λειτουργία κλήρος και λαός καθισμένοι στην μεγάλη αυλή της Εκκλησίας πίνουν τον καφέ με τα βουτύματα και αμέσως το καθιερωμένο πασχαλινό πρόγευμα που αποτελείται από κόκκινο αυγό, τυρί, σαλάμι, φρέσκο ψωμί και ντόπιο κρασί ( παλαιότερα έτρωγαν και την περίφημη "κουκούτσα" που δεν ήταν τίποτα άλλο από βραστή αγγινάρα).
Η Εικόνα παραμένει στον Ναό της Σπαρμιώτισσας έως την 03:00 μ.μ. οπου ξεκινά και ο δρόμος της επιστροφής, με μία μικρή αλλαγή της διαδρομής. Γύρω στις 06:30 μ.μ. η εικόνα φθάνει και πάλι στη θέση "Ῥάνκιου" και εναποτίθεται στην κουφάλα μιας δαφνοστολισμένης ελιάς.
Στο σημείο αυτό την τοποθετούν επάνω στο θρονί της, της φορούν την κορώνα και στις 07:00 μ.μ. ξεκινά η μεγάλη και επίσημη λιτανευτική πομπή με προορισμό τον Ναό της. Στην πομπή συμμετέχουν ο Επίσκοπος, δεκάδες κληρικοί, οι τοπικοί άρχοντες, σωματεία και σχολεία και εκατοντάδες πιστών, που με δάκρυα στα μάτια παρακαλούν την Κυρία των Ουρανών να πρεσβεύει για την σωτηρία των ανθρώπων.







Παλαιότερα στην επίσημη λιτάνευση, κατά την επιστροφή της Εικόνας, οι Ποταμίτες χρησιμοποιούσαν τα τρουμπόνια και τα μάσκουλα.
Τα τρουμπόνια ήταν όπλα σαν καραμπίνες και ανήκαν στους τρομπονιέρηδες, που από τις παραμονές εξασφάλιζαν μπαρούτι και συγκροτούσαν μία μεγάλη ομάδα, σαν στρατιά, που προχωρούσε μπροστά από την Θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας. Εκπυρσοκρώντας κατά διαστήματα, έδιναν τη θέση κάθε φορά της λιτανευόμενης Εικόνας, καλώντας τον κόσμο από τους γύρω συνοικισμούς και αγροτόπια, για να συμμετάσχη στην πομπή. Μιλάμε για ένα σώμα περίπου 100 -120 ατόμων, με ανθοστολισμένες κάννες των τρουμπονιών τους. Αργότερα, μεταπολεμικά, μειώθηκε στους 30 -35, για να σβήσει τελικά το όμορφο και εντυπωσιακό αυτό έθιμο πτριν από 45 -50 χρόνια περίπου. Μαρτυρίες αναφέρουν οτι κάποια χρονιά όταν το έθιμο αυτό ζούσε, είχε λάβει μέρος στις τρουμπονιές και ο αείμνηστος Μητροπολίτης Κερκύρας και μετέπειτα Οικουμενικός Πατριάρχης ΑΘΗΝΑΓΟΡΑΣ.
Τα Μάσκουλα ήταν βαριά κανόνια που έπαιρναν μπαρούτι, και τα οποία οι Ποταμίτες τα μετέφεραν στην προηγούμενη ημέρα της λιτανείας στους γύρω λοφίσκους της περιοχής. Έτσι κατά την περιφορά της Εικόνας, σαν χαιρετιστήριοι κανονιοβολισμοί, αντιλαλούσαν από τις εκπυρσοκροτήσεις και έδιναν μία ιδιαίτερη μεγαλοπρέπεια στη λιτανεία.


Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου