Γαστρομανία: Από τους πειρασμούς του ευδαιμονισμού.

 

Ο δυτικός τρόπος ζωής έχει διαμορφώσει μια κουλτούρα φαγητού με δύο όψεις• του Fastfood και των υψηλών γαστρονομικών εκζητήσεων. ( Το Fastfood απευθύνεται στη νεολαία, η οποία συστηματικά σπρώχνεται σε μια έξοδο από την οικογενειακή εστία. Βολεύει ωστόσο και την εργαζόμενη, πολυάσχολη, αλλά μη ασχολούμενη με τα οικιακά σύγχρονη γυναίκα, στη δική της έξοδο από την κοπιώδη ρουτίνα της κουζίνας. Εναλλακτική λύση η απελευθέρωση από το παραδοσιακό πρότυπο του οικογενειακού τραπεζιού; Η ευθύνη σε κάθε περίπτωση βαρύνει τη γυναίκα, τη μητέρα, την οικοδέσποινα.
Γαστρομανία!
Σε ελληνικό περιοδικό γαστρονομίας1 μεταφέρεται μια είδηση από την έκδοση Intelligent life του περιοδικού conomist. Σε κάποιο χοιροστάσιο στην πολιτεία της Νεας Υόρκης ταΐζουν τα γουρούνια με κρέμα γάλακτος και τούς κάνουν ειδικό μασάζ για να κατανεμηθεί ομοιόμορφα το λίπος κατά την ανάπτυξη!!
Ο Ελληνας σχολιαστής του άρθρου προβληματίζεται και προβληματίζει• «Που σταματάει η εκζήτηση και που αρχίζει η παρακμή στη σύγχρονη Γαστρομανία;»1.
Μηπως ήρθε η ώρα να επανακαθορίσουμε τη διατροφική μας κουλτούρα και γενικά τη σχέση μας με την τροφή, τώρα μάλιστα που κτυπά βαριά η καμπάνα της επισιτιστικής κρίσης;
Μηπως ακόμη πρέπει να επαναξιολογήσουμε την ευλογημένη νηστεία που μας υποδεικνύει η μητέρα μας Εκκλησία ως τρόπο ζωής που ευθυγραμμίζεται με το αποστολικό λόγιο• «τα βρώματα τη κοιλία και η κοιλία τοις βρώμασιν• ο δε Θεός και ταύτην και ταύτα καταργήσει» (Α´ Κορ. 6, 13);
Ο αρθρογράφος, ο ίδιος γαστρονόμος, κατανοεί πως• «Δεν μπορούμε πλέον να συζητούμε για γαστρονομία χωρίς να λαμβάνουμε υπόψη τα περιβαλλοντικά προβλήματα, την πείνα και τη φτώχεια. Αν οι ολίγοι μυημένοι που απολάμβαναν τα εδέσματα του Καρέμ δεν είχαν ιδέα για τούς πεινασμένους που πέθαιναν έξω από τούς κήπους των Βερσαλλιών, εμείς, οι σύγχρονοι λάτρεις της Γαστρονομίας, δεν μπορούμε να συνεχίσουμε να απολαμβάνουμε το φαγητό σαν να μην έχει αλλάξει τίποτα από την εποχή που ο Καρέμ μαγείρευε για τούς βασιλιάδες… Εφτασε η ώρα να σταματήσουμε να βάζουμε το στομάχι μας και τις ανάγκες του, όσο σοφιστικέ και να είναι αυτές, στο κέντρο του κόσμου»1.
Και με νηφαλιότητα παρουσιάζει μια διαφορετική πρόταση-αντίληψη για τη γαστρονομία• « Η χρήση υλικών που ακολουθούν την αλληλουχία των εποχών του έτους, η συνετή κατανάλωση, η άρνηση της σπατάλης, η επιστροφή στην οικιακή μαγειρική, στον μυθικό τόπο της οικογενειακής εστίας, η πολυτέλεια που ορίζεται από την εμπνευσμένη παρασκευή και ιδιαίτερη φροντίδα των πιάτων, αποτελούν τις παραμέτρους που συνιστούν τη σύγχρονη γαστρονομία. Και όσο προκλητικό ή εξωφρενικό κι αν ακουστεί, ας παραδεχτούμε πως η σύγχρονη γαστρονομία σημαίνει κι ένα πράγμα ακόμη, ίσως το σημαντικότερο• σύγχρονη γαστρονομία σημαίνει να τρώμε λιγότερο»1.
Ωστόσο το χριστιανικό ήθος δε σταματά μόνο στην ανθρωπιστική ευαισθησία, στις ισορροπημένες διατροφικές συνήθειες ούτε ακόμη στο καλοφροντισμένο σπιτικό φαγητό. Στην Κυριακή προσευχή ο Κυριος μας διδάσκει να ζητούμε με ολιγάρκεια και απλότητα τον απαραίτητο άρτο για τη συντήρησή μας. Αυτός ο άρτος μάλιστα φαίνεται να περικλείει οτιδήποτε ακόμη μας είναι αναγκαίο. Το σημείο αναφοράς της επιβίωσης, η διατροφή, γίνεται σημείο αναφοράς μας στον Θεο, αφού το εκζητάμε και το αποδεχόμαστε ως δωρεά του Θεού. Γι’ αυτό και κάθε χριστιανικό τραπέζι στήνεται με την προσευχητική επίκληση της θεϊκής ευλογίας και κλείνει πάλι με την ευχαριστιακή προσευχή. Κι είναι ευωχία το φαγητό στο χριστιανικό σπίτι, πλούσιο ή φτωχικό, καθημερινό ή γιορτινό.
Φιλοθέη Χ. Τ.
Υποσημείωση
1. Γαστρονόμος, περιοδική έκδοση που κυκλοφορεί με την εφημ. «Καθημερινή της Κυριακής», 10.2.2008, σελ. 10.
Από το περιοδικό: «Η δράσις μας», τεύχος Δεκεμβρίου 2008